Siemen Terpstra

Op dinsdag 24 februari 2015 overleed Siemen Terpstra. Een aimabel, sociaal mens. Een groot motorsportliefhebber, die veel voor de motorsport en in het bijzonder voor de Stichting Baansport Opende (SBO) heeft betekend. Hij was een van de oprichters van deze baansportorganisatie, die Opende op de kaart zette, niet alleen nationaal maar ook internationaal. De internationale grasbaanraces van Opende zijn niet meer weg te denken van de Europese baansportkalender. De rijders komen graag naar Opende.

Eerst bekleedde hij de functie van secretaris. Na een bestuurswisseling werd hij voorzitter, welke taak hij gedurende 21 jaar op zich nam. Zijn liefde voor de motorsport deelde hij met de liefde voor de muziek en wel in het bijzonder het Wielrijders Muziekkorps Crescendo (Bicycle Showband Opende), waarvan hij jarenlang lid was en waaraan hij tevens zijn vrachtwagen beschikbaar stelde voor het vervoer van de fietsen. De fraai gedecoreerde laadbak was een opvallende verschijning overal in Europa. Het was dan ook niet verwonderlijk dat Crescendo elk jaar de opening van de grasbaanraces voor haar rekening nam. De link was Siemen Terpstra.

Snelheid en motoren, het zat in Siemen in het bloed. Zijn 50 cc Zündapp voerde hij op tot een 125 cc machine, waarmee hij als het ware over de Openderweg vloog. Het sneller maken van brommers, het werd een hobby van hem. Zelfs de Solex van z’n moeder voerde hij op. De ‘pruttelpot’ bereikte een zodanige snelheid, dat zij eens bijna uit de bocht vloog.

Eigenlijk was hij in het begin helemaal niet geïnteresseerd in de grasbaansport. Zijn voorkeur ging uit naar de wegrace, de motorcross en de enduro-sport, dit is een uitputtingsslag voor machine en rijder. Tijdens de TT-races stond zijn camper de gehele week bij de boerderij van de familie Dijkema, pal aan het circuit. Het oude circuit wel te verstaan. De boerderij was te vinden meteen na de start, in de tijd dat het circuit nog gewoon openbare weg was.

Zelf reed hij Enduro’s, al heeft hij dat niet lang gedaan. Zijn actieve carrière was maar kort. Op de rouwkaart en in de overlijdensadvertentie van de familie was als achtergrond een foto afgebeeld van Siemen toen hij begin twintig was, rijdend op een 50 cc Batavus. Het was in een tijd dat het in de enduro allemaal nog erg gemoedelijk ging. Tijdens zo’n uitputtingswedstrijd werd gewoon een uur pauze ingelast. In dat uur konden de rijders aan de machine sleutelen, maar kregen ze ook de gelegenheid om met de andere coureurs een praatje te maken. Zo leerde men veel andere mensen kennen. Dat paste Siemen, hij deed in dat wereldje veel kennissen op. Een kennissenkring, die hij vasthield. Hij was altijd geïnteresseerd in de ander en voelde zich betrokken.

Motorzesdaagse

Zijn liefde voor de Endurosport was groot. Toen in 1984 in Nederland de Internationale Motorzesdaagse – het wereldkampioenschap Enduro – vanuit Assen werd verreden, was hij er nauw bij betrokken. Hij nam deel, niet als coureur, maar hij schreef in met een eigen team, het ‘Terpstra Houtbouw Team’, met als rijders Auwert Hofman en Folkert Bakker, die ook actief was als grasbaanrenner. Bakker kwam echter niet in actie omdat hij enkele weken voor de Zesdaagse tijdens grasbaanraces in Hoogkerk een zware val maakte, waardoor hij niet kon starten. Zijn plaats werd ingenomen door Keimpe van Dijk uit Sneek.
“Weet je wel hoeveel het inschrijvingsgeld per rijder bedraagt?”, werd Siemen gevraagd, toen hij de rijders benaderde. Daarin had hij zich nog niet verdiept. Toen hem werd verteld dat dit duizend gulden per deelnemer was verbleekte hij niet. “En de motorkleding stel ik ook beschikbaar”, was zijn antwoord. Niets was hem te veel, ook niet wat betreft de sponsoring.

Het ‘Terpstra Houtbouw Team’ werd een onderdeel van het Husky Team van Ben van Erp uit Markelo, specialist in Husqvarna motoren. Ben van Erp wilde tijdens de Zesdaagse op het rennerskwartier in Assen graag een houten hok plaatsen, welke hij tijdens de wedstrijddagen voor allerlei doeleinden kon gebruiken. Hij kreeg van de organisatie echter geen toestemming. Maar daar vonden de heren Terpstra en Van Erp, die over een toegangssleutel tot het middenterrein beschikte, wel iets op. ’s Nachts, terwijl iedereen in diepe rust was, werd er in alle stilte door ‘hokjebouwer’ Siemen Terpstra een ‘Terpstra hok’ neergezet. Toen de organisatie de volgende dag het terrein betrad keek men vreemd op. Hoewel illegaal gebouwd, het bouwwerk bleef tijdens de gehele Zesdaagse staan.

Grasbaan

Zijn interesse voor de grasbaan werd gewekt door Eddy Alting, een fervent baansportliefhebber. Hij wist hem zo ver te krijgen eens met hem mee te gaan naar een grasbaanrace. Siemen was meteen ‘smoorverliefd’. Al snel kwamen de eerste plannen op tafel om zelf een wedstrijd te organiseren. De Stichting Baansport Opende werd opgericht met als bestuursleden Johannes Gjaltema (voorzitter), Freerk Wijma (penningmeester), Siemen Terpstra (secretaris) en Folkert Bakker (lid). Men ging meteen voor het hoogste. De Nederlandse toprijders moesten aan het vertrek komen. Op een stuk weiland aan de Zuiderweg werd de eerste wedstrijd gehouden. Het was 1984 en de ‘aftrap’ was meteen een groot succes. De eerste winnaar was Tjalle Reitsma voor Hylke Dijkema en Roel van der Scheer. De basis was gelegd voor een lange reeks wedstrijden op hoog niveau.

Er werd veel publiciteit gemaakt. En Siemen maakte daarbij gebruik van zijn netwerk. Zo wist hij Berry Zand Scholten, een bekend motorsportjournalist die hij kende van de enduro’s, dermate te overtuigen van het ‘Spektakel van Opende’, dat deze een groot artikel plaatste in De Telegraaf, voorzien van een actiefoto van Tjalle Reitsma. Alle organisatoren, iedereen, die iets te maken had met de grasbaansport, wist niet wat hij zag. Zoiets was nog nooit gebeurd. Dat De Telegraaf aandacht schonk aan de grasbaansport, die alleen maar in het noordelijke gedeelte van ons land werd beoefend. Het zou tevens de laatste keer zijn dat het grootste dagblad van Nederland een artikel aan een grasbaanrace wijdde. Het was wel weer het werk van Siemen Terpstra.

Om een groot publiek aan te spreken was het belangrijk om de specialklasse aan de start te krijgen. En dan met name een wedstrijd om het kampioenschap van Nederland, want daar waren alle rijders verplicht om aan de start te verschijnen. Maar dat wilde elke organisatie. En het aantal te vergeven NK’s was maar beperkt. Altijd een hele strijd tijdens de vergadering, waarbij deze wedstrijden werden verdeeld. Siemen Terpstra, die inmiddels de voorzittershamer had overgenomen, bleek over een vooruitziende blik te beschikken. “Hij was innovatief”, zo blikken de huidige bestuursleden terug. Hij stelde voor om internationaal te gaan rijden. “Dan zijn we af van dat gedoe om die kampioenswedstrijd en kunnen we zelf de rijders contracteren, die wij willen.” Eddy Alting, die veel contacten had in het buitenland, had ondertussen zitting genomen in het bestuur. Van zijn contacten werd bij het vastleggen van de rijders dankbaar gebruik gemaakt.

Internationaal

Het begon met een ‘interland’: Nederland – DDR. Er ontstonden hechte vriendschappen met de mensen uit het voormalige Oost-Duitsland. Elk Pinksterweekend reisde een delegatie van de SBO naar de wedstrijd in Teterow. Tijdens de races in Opende zijn de mensen uit Teterow hier enkele dagen te gast. Een traditie, die nu nog steeds wordt voortgezet. Eddy Alting, Siemen Terpstra, Meint van Bruggen en Roel Huisman, de huidige penningmeester werden daar ‘kind aan huis’. Toen Siemen een keer niet aanwezig was vroeg de opa van Enrico Janoschka (winnaar in Opende in 1999 en 2014): “Wo ist die Mann von die Barakken?”

Overal in Europa werden wedstrijden bezocht. Dat leidde soms tot hachelijke avonturen. Zo waren Siemen Terpstra, Eddy Alting, Meint van Bruggen en Roel Huisman op weg naar een wedstrijd in Frankrijk. Het vervoermiddel was de Lincoln Towncar van Roel Huisman, een grote Amerikaanse slee, die zodanig opviel dat bij één van de eerste tolpoorten in Frankrijk het gevaarte aan de kant werd gezet. De vier inzittenden werden als gangsters op de vangrail gezet, terwijl de douane de auto volledig doorzocht. Siemen genoot van zulke momenten, hij lokte dit zelfs uit en zag het met een glunderende lach aan.

Bindende factor

Siemen Terpstra was de bindende factor binnen het bestuur, waarin een goede onderlinge band bestond. Geen prater, maar hij luisterde des te meer. Dacht eerst na en gaf dan pas zijn mening. “Hij was een probleemoplosser, een man van overleg. Hij wist altijd zijn medebestuursleden en de vrijwilligers te motiveren. Innovatief, met een vooruitziende blik”, zo kijken de bestuursleden terug. De kermisattractie voor de jeugd, het kwam uit zijn koker. Hij was diegene die het idee van de feesttent lanceerde. Om het publiek langer vast te houden. Onder zijn leiding groeide de SBO als organisatie, zoals die nu staat. Grote coureurs kwamen naar Opende, wereldtoppers. Voorrondes voor het Europees kampioenschap werden verreden.

Maar liefst 21 jaar hanteerde hij de voorzittershamer. “Nu moet de jeugd het maar overnemen”, zei hij toen hij zich terugtrok. Het betekende niet het afscheid van zijn wedstrijd. In zijn golfkar reed hij elk jaar over het terrein, met naast zich Kor Dijkstra, burgemeester van de gemeente Grootegast.

Koninklijke onderscheiding

Zijn grote inzet voor de Stichting Baansport Opende en voor Crescendo werd in 2006 beloond met een koninklijke onderscheiding: Lid in de Orde van Oranje Nassau. Er zaten velen in het complot, Siemen zelf had niets in de gaten. “De knappe kleren aan, Siemen, want er komt iemand die een hok wil kopen”, zei zijn vrouw Joke ’s morgens bij het opstaan. Het begon allemaal bij het gebouw Eben Haëzer. Crescendo voorop, daarachter burgemeester Kor Dijkstra bij Eddy Alting in de cabrio. In de rode Amerikaan, door Siemen zelf ingevoerd maar voor deze gelegenheid bestuurd door Roel Huisman, zaten de dames Huisman en Dijkstra, alsmede Nellie. Zij was een nicht van Siemen en was speciaal voor deze gelegenheid overgekomen uit Canada. De te overbruggen afstand was een kleine 500 meter. Bij de afslag Zuiderweg, op 100 meter vanaf huize Terpstra weigerde de Amerikaan elke dienst en werd het laatste stuk door de omstanders richting het kantoor geduwd waar Siemen, rustig wachtend op zijn klant, tot zijn grote verbazing ook zijn nicht Nellie zag uitstappen. De ronkende crossmotoren, die de stoet begeleidden, legden de link naar de motorsport. Een totaal verraste Siemen Terpstra liet zich de dik verdiende versierselen opspelden.

Zijn overlijden kwam toch onverwacht. Hij mocht slechts 65 jaar worden. Op zaterdag 28 februari 2015 werd vanuit het Baron Theater afscheid genomen van een markante persoonlijkheid. Een aimabel, sociaal mens, een levensgenieter. Een vriend is van ons heengegaan.